Masimulizi yanadai kuwa taaluma hii ilianza zamani sana kati ya mwaka 460 kabla ya masia huko india ya kale, ambapo mtu aliyeitwa panini, na ambaye huaminika kuwa ni baba wa isimu aliandika kuhusu fonolojia ya kisansikriti katika matini aliyoiita shiva sutras. Fonolojia na fonetiki ya kiswahili nukuu mwalimu wa kiswahili. Naomba kujuzwa tofauti kati ya medical doctor, assistance medical officer, clinical officer na physician. Hivyo maana inayowakilishwa huwa ni ya kinasibu tu au inatokana na makubaliano ya wanajamiiwatumiaji wa lugha fulani katika mazungumzo yao ambayo huwa yanatofautiana kutoka rika moja hadi jingine.
Mathalani, maneno baba na bata yana maana tofauti kwa sababu ya tofauti ya fonimu b na t. Kwa kuhitimisha tunaweza kusema uhusiano uliopo baina ya vigezo au matawi hayo ya sarufi fonolojia, mofolojia, sintaksia na semantiki, hakuna kigezo chochote kati ya hivyo kinachoweza kusimama peke yake na kukamilisha sarufi ya lugha ya kiswahili. Utafiti huu uliongozwa na nadharia ya fonolojia vipandesauti huru iliyoasisiwa na goldsmith 1976, kuchanganua toni. Uelekezi ni hali ya kitenzi kuruhusu au kutoruhusu nomino kufuata mbele yake matinde, 2012. Nov 26, 20 tofauti kati ya majaribu na masumbufu dunstun haule maboya. Kazi hii imegawanyika katika sehemu kuu tatu yaani utangulizi, kiini na hitimisho. Kufanana na kuhitilafiana kwa mofolojia na fonolojia.
Hapa ina maana kuwa hakuna uhusiano wa moja kwa moja kati ya neno na kile kinachowakilishwa katika lugha. Pia tutatalii kwa kina juu ya kuhitilafiana na kufanana kwa fonolojia na mofolojia na mwisho ni hitimisho. Mofolojia na fonolojia kipashio mu katika mifano hapo juu kinajitokeza kama mw inapofuatwa na irabu ambayo. Isimu hushughulikia uchunguzi wa lugha mbalimbali kwa kutumia misingi ya kisayansi.
Hii ndiyo maana tunasema kwamba kuna uhusiano wa moja kwa moja baina ya mofolojia na fonolojia. S 0717104507 tz uk 1 osw 233 mofolojia ya kiswahili nukuu muhadhara wa kwanza 1. Ni taaluma inayoshughulikia vipashio vya lugha na mpangilio wake katika uundaji wa maneno. Hutegemeana na kuathiriana kwa kiasi kikubwa, mfano huwezi kupata mofolojia bila kupitia ngazi ya fonolojia na pai huwezi kuwa na. Hali hii inatokana na ukweli kuwa kuna uhusiano wa kinasaba kati ya fonolojia na fonetiki. Tofauti katika ustadi, mafunzo, kipaji na hata uelewa mzuri wa lugha ni mambo muhimu sana katika taaluma za tafsiri na ukalimani ambayo watu wachache wanaweza kufanikiwa kuwa nayo kwa kiwango cha taaluma. Mbona majibu yake ni tofauti kati ya hospital moja na nyingine kwa mgonjwa yuleyule. Tofauti kubwa kati ya dawa za asili na dawa za kisasa.
Katika mada ya nne, utajifunza kuhusu mofolojia ya kiswahili sanifu na dhana mbalimbali ambazo zinahusiana nayo. Dec 08, 20 fasili ya taaluma ya fonolojia haiwezi kukamilika, na pengine kueleweka, iwapo hakuna linalosemwa kuhusiana na taaluma ya fonetiki. Mtazamo huu hutumia jozi sahihi kudhihirisha dai lake. Mofolojia na fonolojia ii uhusiano mwingine kati ya fonolojia na mofolojia ni kwamba, kanuni za kifonolojia hutumika kueleza maumbo ya kimofolojia ambayo yanaathiriana. Mar 06, 2018 fonetiki na fonolojia ya kiswahili pdf free download.
Sarufi geuzi ni sarufi ambayo inafumbata vitengo vyote vya lugha ambavyo ni fonolojia, sintaksia, semantiki, na mofofonemiki ambapo kitengo cha fonolojia hushughulikia sauti za lugha, kitengo cha kisintaksia hushughulika na uundaji wa sentensi, kitengo cha semantiki hushughulika na ufasili wa maana, na kitengo cha mofofonemiki huwa na kazi ya kuibadili njeo za wakati. Kwa hiyo kwa misingi hiyo, kunatofauti kati ya taaluma ya tafsri na ukalimani, tofauti hizo ni kama hizi rafiki. Neno fonolojia linatokana na maneno mawili ya kigiriki phonesauti za kusemwa na logos taalumamtalaa. Historia ya fonolojia inaweza kuwa imeanza na ashtadhyayi, sarufi ya kisanskrit iliyoandikwa na pa. Nadharia ya fonolojia mizani iliyoasiswa na liberman 1975 na kuendelezwa na goldsmith 1990, ilitumika kuchanganua jinsi mkazo unawekwa katika kikeiyo na kisha katika nomino zilizokopwa kutoka kiswahili. Katika somo hili tutajifunza kwa kina mada ya mofolojia ya kiswahili ya kiswahili sanifu kwa kungalia vipengele vifuatavyo. Toa maelezo mafupi kuhusu matawi yafuatayo ya isimu huku ukieleza misingi ya uchunguzi ya kila tawi.
Ambapo wataalamu mbalimbali wamefasili dhana hizi huku kila mmoja akitoa fasili yake. Ingawa fonetiki na fonolojia zinajishughulisha na uchunguzi wa lugha, kila taaluma ina mwelekeo wake tofauti katika uchunguzi na uchambuzi. Mchango wa mofolojia katika taaluma ya isimu nazaretycom. Stanford libraries official online search tool for books, media, journals, databases, government documents and more. Fonetiki na fonolojia ya kiswahili pdf free download. Nini tofauti kati ya mazishi na maziko jamiiforums. Mofolojia fasili ya mofolojia mofolojia ni taaluma ya isimu inayoshughuliki muundo wa maneno. Uhusiano fonolojia vs mofolojia linkedin slideshare.
Pita hivyo basi neno pita limeundwa na mofimu mbili na fonimu nne 10. Fonolojia arudhi ya nomino mkopo za kikeiyo kutoka kiswahili. Jun 07, 2016 tofauti kati ya otism na schizophrenic. Anaendelea kusema, maana ni sehemu ya umilisi na ufahamu wa lugha, kujifunza lugha ni kukubaliiana na maana za vipengele vyote vilivyopo katika lugha. Utangulizi wa lugha na isimu introduction to language and linguistics okoa simile. Kila mada ina kazi na mazoezi ya kutosha yatakayokufanya uelewe vizuri yaliyomo kwenye moduli hii nzima. Mfano katika neno muana mwualimu mofolojia na fonolojia kipashio mu katika mifano hapo juu kinajitokeza kama mw inapofuatwa na irabu ambayo. Dec 25, 20 katika kujadili swali hili tutaanza kufasili dhana kuu zilizojitokeza ambazo ni fonolojia na mofolojia.
Jan 24, 2018 53075fed5d fonetiki na fonolojia ya kiswahili. Tuchunguze mfuatano wa sauti zifuatazo ambazo utaratibu wa fonolojia ya kiswahili haukubali pamoja na lugha zingine za kibantu na kupelekea kuundwa kwa maandishi yasiyo na maana. Katika kujadili swali hili tutaanza kufasili dhana kuu zilizojitokeza ambazo ni fonolojia na mofolojia. Kwa namna ya pekee shiva sutras, nyongeza ya ashtadhyayi, inaorodhesha fonemi ya lugha hiyo, pamoja na kujadili mofolojia, sintaksia na semantiki. Tawi hili huzingatia matumizi ya lugha katika mazingira tofauti. Ahmad kipacha mhadhiri kitivo cha sanaa na sayansi ya jamii chuo kikuu huria cha tanzania chuo kikuu huria cha tanzania. Dec 26, 20 mofolojia na fonolojia vipashio vya mofolojia ni fonimu, mfuatano wa fonimu ndio huuna vipashio vya kimofolojia ambavyo ni mofimu mfano fonimu. Pdf utangulizi wa lugha na isimu introduction to language. Matawi ya isimu kama fonetiki, fonolojia, semantiki, mofolojia na sintaksia ndiyo huifanya isimu kuonekana kuwa sayansi ya lugha kulingana na majukumu mbalimbali yanayofanywa na matawi haya katika lugha. Maana ya fonetiki na fonolojia midwayusa is a privately held american retailer of various hunting and outdoorrelated products jadili uhusiano uliopo baina ya fonetiki na fonolojia jadili. Hii ni kwa sababu vyote hutegemeana, kuathiriana na kukamilishana. This site was designed with the wix website builder. Study of phonetics, phonology and morphology of swahili.
1138 348 1176 588 1269 1423 1372 745 643 1173 563 785 1448 843 1264 1047 591 868 255 421 381 301 1438 1167 780 238 788 551 286